Basınçlı Hava Sistemleri Nasıl Çalışır? Basınçlı Hava Sistemlerinin Çalışmasında Etkili Faktörler
Basınçlı Hava Sistemi Nedir?
Basınçlı hava sistemleri, bir motor veya rotoru harekete geçiren gaz moleküllerinden, enerji üreten bir sistemdir; çalışırken çevremizde bulunan ve soluduğumuz doğal havayı kullanır. Sistem, yeterli basıncı oluşturmak için sıkıştırılmış gaz moleküllerini kullanır ve bu basınç, sistemin çalışmasını sağlar.
İyi kurulmuş ve uygun şekilde bakımı yapılmış basınçlı hava sistemleri, on ile on beş yıl arasında hizmet verecektir. Buradaki kilit nokta, basınçlı hava sistemlerinde, her bir bileşenin nasıl bakıma alınacağını ve ne zaman değiştirileceğini bilmektir. “Basınçlı hava sistemleri nelerdir?” sorusuna verilecek en popüler cevaplardan biri kompresörler olacaktır. Kompresörler, basınçlı havayı kullanarak çalışır ve enerji üretir. Bu nedenle, endüstriyel tesislerde basınçlı hava sistemleri yaygın olarak kullanılır. Basınçlı hava sistemlerinde enerji verimliliğinin ön plana çıkması, onları cazip kılan en temel ayrıntılardan biridir.
Kompresör Sisteminin Parçaları
Filtreler
Üreticiler, filtreleri havanın makineye girdiği yerlere ve devre boyunca ilgili noktalara yerleştirirler. Filtreler, sistemdeki parçalara zarar verebilecek veya yıpranmasına yol açacak, hava akışında tıkanmalara neden olabilecek ve sistemi yavaşlatacak tüm kirletici maddeleri temizler. Bu nedenle, filtreler, basınçlı hava sistemleri için önemli bir parçadır. Bazılarında değiştirilebilir kartuşlar bulunurken, bazılarında genellikle bir filtre söz konusu olur. Bu filtre, kirletici maddeleri emen, yakalayan veya çeken bir lif tabakasına sahiptir. Kirletici maddeler arasında, su buharı, katı toprak, kir parçacıkları, mikroorganizmalar ve yağ damlacıkları da vardır. Bu kirleticilerin her biri, mikron düzeyinde bulunur ve bu nedenle operatörlerin göremeyeceği kadar küçük olduklarından makinenin bunları çıkarması gerekir.
Hava Kompresörü
Basınçlı hava sistemlerinde, hava kompresörü, molekülleri küçük, kapalı bir alana çeker. Hacmi azaltmak için bir pompa kullanır. Bu pompa, havayı birbirine yaklaşmaya zorlayarak basıncı arttırır. Belirli bir eşiğe ulaşıldığında, kompresör onu bir depolama tankına bırakır ve kapanır.
Kompresörler tipine göre, döner vidalı, pistonlu veya döner santrifüj olabilir. Pistonlu kompresörler daha küçük endüstriyel uygulamalar için kullanılır. Santrifüj modeller, basınçlı hava sistemlerinde enerji verimi yüksek bir modeldir. Sahip oldukları yüksek akış hızı ile enerji verimliliğini arttırır.
Hava Tankı
Basınçlı hava sistemlerinde, depolama tankı olarak da adlandırılan hava tankı, kullanılmadığında havayı tutar. Tüm sıkıştırılmış molekülleri tek bir yerde tutarak basınç değişim oranını kontrol etmeye yardımcı olur. Makine çalışmaya hazır olduğunda tank hızla boşalır. Akış hızının izlenmesine yardımcı olmak için sırasıyla bir basınç tahliye valfi ve basınç göstergesi vardır.
Ayrıca tank, havanın soğumasını ve damlacıkların yoğunlaşmasını sağlayarak sistemden suyun çıkarılmasına yardımcı olur. Otomatik veya manuel tahliye, damlacıkların atılmasına yardımcı olur. Bu nedenle, hayati enerji kaynağını depolarken kirleticileri ortadan kaldırarak makinenin önemli bir parçası haline gelir.
Hava Kurutucu
Bir başka hava filtresi türü olan kurutucu, makine sırasında kullanılan havayı soğutmaya yardımcı olur. Bu, hava akışından, özellikle su buharından daha fazla parçacığın çıkarılmasına yardımcı olur. Belirtildiği gibi, su buharı hasara neden olabilir, bu nedenle bu önleyici bir önlemdir. Ayrıca diğer kirleticileri de tutabilir.
Buhar soğuduğunda damlacıklar halinde yoğunlaşır. Bir membran tabakası veya karbon fiberler onları hapsederek sistemden ayrılmalarını sağlar. Kartuş formundaki bazı katmanların birkaç kullanımdan sonra değiştirilmesi gerekir.
Vanalar
Vanalar, basınçlı hava sistemlerinde, sistem içindeki geçişleri açan veya kapatan cihazlardır. Bazıları basınçtaki bir değişiklikle etkinleştirilirken, diğerlerinin harici bir sinyal alması gerekir. Geçitleri açtıklarında hava akışını ve basıncı düzenlemeye yardımcı olurlar.
Bir valf çalışmıyorsa, sisteme olumsuz bir etkisi olabilir ve yanlış basınç okumalarına neden olabilir. Bunun sonucu olarak makine, iki kat fazla çalışmak zorunda kalabilir. Bu nedenle, sızıntı olup olmadığını ve vanaların içindeki portların düzgün çalıştığını kontrol etmeniz gerekir.
Kompresör Sistemi Nasıl Çalışır?
İlk olarak, kompresör çevredeki ortamdan hava çeker. Moleküller, sıkı bir odacık içine hapsedilmek için yönlendirilir; buna hava yer değiştirmesi denir. Kompresörün pompası bu kısımda, makine için gerekli enerjinin yaratılmasında yardımcı olur.
Sistem çalıştırdığında, hava belirlenen yollardan geçer. Vanaya bağlı olarak farklı sinyaller, havadaki molekülleri açılmaya zorlar. Daha sonra moleküller, motora veya rotora ulaşırlar. Bu noktada sistem, onları hareket etmeye zorlar ve bu da, makine için enerji üretimini sağlar.
Basınçlı Hava Sistemlerinde Uygun Ortamın Önemi
Öncelikle, makinenizi iyi havalandırılan bir alana kurmanız gerekir. Sıcaklıkların işlemler için makul olduğundan emin olun. Sistem, doğal havayı kullandığı ve dışarı attığı için, herhangi bir operatörün sisteme giren veya çıkan gazları da soluması kaçınılmazdır. Bu durumda, iyi havalandırılan bir alan, işyerinde herhangi birinin zehirlenmesini veya boğulmasını önleyerek işçi güvenliğini sağlar.
Hava kaçaklarını kontrol edecek bir sisteminiz olsun. Düşük hava basıncı yaygınsa ve regülatörler çıkış miktarı ile uyuşmuyorsa, herhangi bir parçanın çalışıp çalışmadığına veya havanın, sistemin bir bölümünden çıkıp çıkmadığına bakın. Bu şekilde, basınçlı hava sistemlerinde enerji verimliliğini arttırabilir ve parçaların zaman içinde yıpranmasına engel olabilirsiniz.
Nemi de düşük tutmaya çalışın. Bazı filtreler, sisteme girebilecek su buharı miktarını azaltacak olsa da, çalışma ortamınızda mikroorganizmaların oluşmasını istemezsiniz. Bakteriler, küfler ve diğer parazitler hayatta kalmak için suya ihtiyaç duyarlar ve ürünlerinizi kirletebilirler. Ayrıca operatörlerinizi hasta edebilirler.
Mümkün olduğunca, fazla yağı çıkarın. Bazı makineler yağlayıcı olarak yağ gerektirir. Bununla ilgili risk, yağın potansiyel olarak sistemi kirletebilmesidir.