Azot Kompresörler Nedir? Nerelerde Kullanılır?
Yaşamsal döngüler için doğada ve canlılarda oldukça gerekli bir element olan azot, havada yaklaşık %78 oranı ile en çok bulunan gazdır. Tatsız, renksiz, kokusuz ve kimyasal olarak pasiftir. Tüm canlılarda bulunması ile kritik değerdedir.
Proteinlerde ve DNA’da bulunması zorunlu bir elementtir. Yapı taşıdır ve üretim için sürekli bir ihtiyaç bulunmaktadır. Dünya üzerinde dönüşüm yollarından geçerek tekrar kullanılır. Buna, azot döngüsü adı verilir. Bu döngüde azot, çeşitli bileşiklere dönüşmekte, faz değiştirmektedir. Yaşamın devamı açısından gereklidir. Azot bileşikleri sürekli şekilde topraktan canlılara ve sonra tekrar toprağa geri dönerler. Canlılar havadaki bu azotu, doğada bulunan şekilde bünyelerine alamazlar. Bu sebeple gaz, döngüye girer ve canlıların kullanabileceği forma dönüşür. Yalnızca biyolojik süreçlerde değil, bunun yanında birçok farklı endüstri alanında efektif bir kullanıma sahiptir.
Azot gazı endüstriyel olarak amonyak maddesine dönüştürülür. Amonyak (NH3) de gübre ve patlayıcı yapımında kullanılmakta olan önemli bileşenlerdendir. Ayrıca nitrik asit (HNO3) yapımında kullanılır ve bu şekliyle sıvı yakıt ile çalışan füzelerde ateşleme mekanizmalarında kullanılır. Bu ve bunun gibi amaçlarla azotun kullanılabilecek formda üretilmesi için amaca yönelik çeşitli araçlar geliştirilmiştir. Inert yapısıyla birçok alanda kullanımı güvenlidir ve güvenlik için tercih edilmektedir.
Azot Kompresörler Nasıl Çalışır?
Azotun atmosferden arındırılması ve silindirik bir oda içinde basınçlı bir halde saklanması işlemini gerçekleştiren bir cihazdır. Kuru azotu sıkıştırmak için kullanılan azot kompresörler, ana motor, azot kompresör ünitesi, çeşitli gaz soğutucuları, giriş ve çıkış damperleri, asenkron motorlar ve yağ besleme cihazlarını bünyesinde bulundurmaktadır. Kuru haldeki azot, kompresörden filtre yoluyla girer sıkıştırma uygulanarak yüksek basınca ulaşır. Bu sıkıştırma aşamalar halinde gerçekleşir ve her aşamanın ardından sıcak gaz, su soğutmalı bir kabuk-borulu ısı eşanjörü ile soğutulur.
Kompresörlerin Çalışma Prensibi
Günümüzde çoğunlukla PSA (Basınç Salınımlı Adsorpsiyon) sistemini benimseyen azot kompresörler, adsorban kimyasallar, havada bulunan diğer elementlerle reaksiyona girer ve bunları azottan ayırır. Ardından saf halde bir azot kompresör odasına kanalize edilir. PSA işleminde, sistemden geçmekte olan basınçlı havanın yaklaşık% 30 ila% 35’i, çoğunlukla oksijenden oluşan çevre bir ortama geri gönderilir ve kalan azot yaklaşık %100 saflığa kadar çıkar.
Azot gazının sıkıştırılması, birçok sanayi alanında ekonomik bir çözüm haline gelmiştir. Sıvılaştırılmış azot tüpleri satın almak sürekli kullanımda kompresör kullanmadan daha maliyetli bir işlemdir.
PSA sistemlerinde, ideal atmosferde bulunan oksijeni emmek ve aktif olmayan gazları izlemek için bir karbon moleküler elek kullanılır. Bu normal hava, saflaştırılmış azot tamamen çıkarılmadan önce, birbirine bağlı iki adsorpsiyon kulesinden basınçlandırılır ve kanalize edilir.
Gaz adsorpsiyonu için kullanılmakta olan karbon yapılı moleküler elek, dış ortama havalandırılabilen su ve oksijeni geçiren bir dizi içi boş, kenetlenen lif gibi yapılandırılır. Gaz süzgeçten geçerken ayırmanın hızını artırmak, azot gazı son ürününün saflığını % 90’a kadar düşürebilmektedir. Bu işlem, ihtiyaca göre modifiye edilebilmektedir.
Azot Kompresörlerin Kullanım Alanları
Azot endüstride birçok alanda fonksiyonel olarak kullanılmaktadır. Canlı dokulardaki ve Dünya atmosferindeki yoğunluğu sebebiyle sıkça ihtiyaç duyulan bir elementtir. Bu sebeple kullanımını kolaylaştıracak, depolayacak veya fazlar arası geçişi sağlayacak cihazlar geliştirilmiştir. Azot kompresörler gibi birçok cihazın azot kullanımını kolaylaştırdığı bu alanlar şöyle sıralanabilir;
- Petrol endüstrisinde
- Oksijen gibi yanıcı gazların bulunduğu ortamlarda patlamaları önlemek amacıyla
- Metalürjide metalleri temperleme ve sertleştirmede
- Endüstriyel temizlik uygulamalarında
- Cam üretiminde bir soğutma maddesi olarak
- Paketlenmiş gıdaların tazeliğini korumak amacıyla
- Güvenlik için sıvı patlayıcıların üzerini örtmede
- Inert yapısı sebebiyle otomobil ve uçak tekerleklerinin dolumunda
- Yüksek hassasiyetteki algılayıcılar ve düşük gürültü seviyeli amplifikatörlerde soğutucu olarak
- Transistör, diyot ve tümleşik devre gibi elektronik bileşenlerin üretiminde
- Canlı dokuların, üreme hücrelerinin ve diğer biyolojik örneklerin dondurularak korunmasında
- Bilimsel laboratuvar deneylerinde
- Dermatolojide siğil veya potansiyel kanser riski taşıyan dokuların alınmasında
- CPU ve GPU gibi bilgisayar donanımlarının soğutma sistemlerinde
- Paslanmaz çelik üretiminde yaygın olarak kullanılmaktadır.
Azot kompresörler bu ve buna benzer çeşitli alanlarda sıkça kullanılır. Bilgi almak için Tahaş Servis çalışanlarımızla irtibata geçebilirsiniz. Daha ileri bilgi için ana sayfada bulunan menüden Azot kompresörler seçeneğine tıklayınız.